တရားဦး ဓမၼစက္မွာ အႏွစ္သာရ (၃)ခ်က္ရွိပါတယ္။
၁။ ေရွာင္ရွားရန္ အစြန္းႏွစ္ဘက္၊
၂။ လုိက္နာရန္ အလယ္လမ္းႏွင္႔
၃။ ထုိးထြင္းသိျမင္ရာ သစၥာ(၄) ပါးတုိ႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
သစၥာတရား ေလးပါး ရွိပါတယ္။
ဒီသစၥာတရား ေလးပါးကို တကယ္တမ္း မသိၾကလို႔ မက်င့္ႏိုင္ၾကလို႔ သတၱဝါေတြဟာ ဘဝအသစ္ အသစ္ေတြကိုတြယ္တာၿပီး သံသရာႀကီးထဲမွာ တပင္တပန္း ေျပးလႊားက်င္လည္ေနၾကရရွာတယ္ဆို
တာ ဗုဒၶက သိေတာ္မူတဲ့အတြက္ ဗုဒၶ ပထမဆံုး ေဟာေျပာျပသတဲ့ ဓမၼစၾကာတရားေတာ္မွာ ဒုကၡသစၥာ၊ သမုဒယသစၥာ၊ နိေရာဓသစၥာ၊ မဂၢသစၥာ ဆိုတဲ့ သစၥာေလးပါးကို ထည့္သြင္း ၫႊန္ျပထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုကၡသစၥာ (ဆင္းရဲျခင္းအမွန္) တရားကို မူတည္၍ ေဟာၾကားအပ္ေသာ ဓမၼစၾကာတရားေတာ္ကား
ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္ ပထမဆံုး ေဟာေျပာျပသည့္ တရားဓမၼ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆင္းရဲျခင္း၏ သေဘာအဓိပၸာယ္ကို အေျခခံသိရွိေအာင္ ရွင္းျပပါမယ္။
ဣဒံ ေခါပန ဘိကၡေဝ ဒုကၡံ အရိယ သစၥံ၊
ဇာတိပိဒုကၡာ၊ ဇရာပိဒုကၡာ၊
ဗ်ာဒိပိဒုေကၡာ၊ မရဏမၸိဒုကၡံ၊
အပၸိေယဟိ သမၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ၊
ပိေယဟိ ဝိပၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ၊
ယမၸိစၧံ နလဘတိ တမၸိဒုကၡံ၊
သံ ခိေတၱန ပၪၥဳပါဒါနကၡႏၶာ ဒုကၡာ။